南瓜砧木对嫁接黄瓜自交一代植物学性状的影响.pdf

山 东 农 业 科 学 nullnullnullnull nullnull nullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 收稿日期 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 基金项目 河南省科技发展计划项目 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 作者简介 张良召 nullnullnullnull 男 硕士研究生 研究方向为蔬菜种质资源创新与遗传育种 nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull 通信作者 周俊国 nullnullnullnull 男 教授 主要从事园艺植物育种与蔬菜栽培生理研究 nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull 南瓜砧木对嫁接黄瓜自交一代植物学性状的影响 张良召 null 姜立娜 null 贺松涛 null 周俊国 null null nullnull 河南科技学院园艺园林学院 河南 新乡 nullnullnullnullnullnull nullnull 河南省特色园艺植物开发利用工程技术研究中心 河南 新乡 nullnullnullnullnullnull 摘要 本研究以 亮砧一号 南瓜作砧木 郑黄 nullnullnullnull 黄瓜作接穗 采用靠接法进行嫁接 探究南瓜砧木 对嫁接黄瓜自交一代植物学性状的影响 结果显示 南瓜砧木嫁接黄瓜的自交一代植物学性状出现明显变 异 变异系数介于 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 其中 nullnull 个性状的变异系数增大 增幅在 nullnullnullnullnullnullnullnullnull 个百分点 null 个性状的 变异系数有所降低 大部分性状在统计学上与接穗自交系差异显著 呈现出第二雌花节位处的叶长和叶宽减 小 叶柄粗和茎粗减小 节间变长 雌花数减少 果把变长 果肉增厚 种子长和宽减小 百粒重降低的总体变异 趋势 通过对嫁接黄瓜自交一代株系的观察发现 叶片 雌花 果实 种子的表型存在两类与黄瓜自交系差异 明显的特征变异 大多数单株叶柄变细 叶缘锯齿不明显且叶片较平展 果把明显变长且果棱不明显 种子小 雌花小且花瓣较平展 而少数特异单株叶片明显变小 较皱且叶缘具有明显的锯齿 叶柄较短 果实短小 略有 果棱 种子体积增大 雌花花瓣内卷明显且较皱 可见 用南瓜砧木嫁接明显诱导了嫁接黄瓜一代的植物学性 状变异 这可为嫁接黄瓜遗传变异的进一步研究和应用提供参考 关键词 南瓜砧木 嫁接黄瓜 自交一代 植物学性状 性状变异 中图分类号 nullnullnullnullnullnullnullnull 文献标识号 null 文章编号 nullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull Effects of Pumpkin ootstock on Botanical Characters of the First Self Bred Generation of Grafted Cucumber nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull null nullnullnullnullnull nullnullnullnull null nullnull nullnullnullnullnullnullnull null nullnullnullnull nullnullnullnullnullnull null null null School of Horticulture and Landscape Architecture Henan Institute of Science and Technology Xinxiang nullnullnullnullnullnull China null Henan Provincial Engineering esearch Center of Development and Utilization of Characteristic Horticultural Plants Xinxiang nullnullnullnullnullnull China Abstract nullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull null nullnullnull nullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnull nullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnull null nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnull nullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnull null nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnull nullnullnullnull nullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnull nullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull null nullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull Keywords nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull 黄瓜 Cucumis sativus nullnull 是葫芦科黄瓜属一 年生草本植物 null 果实质脆 味甜 爽口 果蔬兼 用 是我国居民普遍喜欢的蔬菜 null null 在保护地 生产中为克服连作障碍 常采用以南瓜为砧木的 黄瓜嫁接栽培方法 能够提高黄瓜的抗逆性 抗 盐 抗低温 抗病等非生物和生物胁迫 延长植 株寿命 提前结果期 延长生产周期 提高产量 但 同时也会影响黄瓜果实的品质及口感 nullnullnull 不同植物间的嫁接在一定程度上可以克服不 同属间甚至不同科间的有性杂交不亲和性 嫁接 后代能够产生性状变异 从而培育出新的种质资 源 null 关于嫁接诱导的性状变异 一直有研究者 进行探究 nullnullnullnullnullnullnull null nullnull 利用育性正常的矮牵牛作 接穗 雄性不育株作砧木 发现接穗有正常育性 而接穗的自交后代出现发芽率和成活率低的现 象 且接穗自花授粉的后代中出现花完全不育和 部分不育的植株 范盛尧 nullnull 将郁李的芽嫁接在 一年生的杏砧木上 十几年后发现从杏砧木上孽 生出酷似郁李的植株 表明接穗郁李对杏砧木有 一个长期持续的影响 最终表现出性状变异 nullnullnullnullnullnull 等 nullnull 用 nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnull 和 nullnullnull nullnullnullnull 两个 苹果品种分别与不同的苹果砧木嫁接 发现接穗 的叶面积 节间长 果实形状 果实长度都发生了 显著变化 nullnullnullnullnullnullnull 等 nullnull 将两种不同的烟草 Nic otiana glauca 和 N tabacum 进行嫁接 得到了新 的多倍体物种 属于嫁接嵌合体 这种嫁接嵌合 体株高和叶长都有所增加 叶子和花朵的表型特 征接近接穗和砧木的中间特征 nullnullnullnullnullnullnullnull 等 nullnull 将 圆形辣椒品种 nullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnull 接穗嫁接到长形 辣椒品种 nullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnull 砧木上 发现接穗果实 表型性状发生了变化 且这种变化通过种子繁衍 稳定遗传了两代 以南瓜 Cucurbita moschata nullnullnullnullnull 为砧木进 行嫁接是目前黄瓜生产的主要形式 但关于嫁接 黄瓜的研究多集中在嫁接当代 nullnullnullnullnull 而有关南瓜 砧木对嫁接黄瓜有性后代性状影响的研究鲜有报 道 本试验利用南瓜砧木对黄瓜进行不同属的远 缘嫁接 并对嫁接黄瓜进行自交繁殖 调查自交一 代不同株系黄瓜植株 果实和种子的植物学性状 以探究南瓜砧木对嫁接黄瓜自交一代植物学性状 的影响 为研究和利用嫁接黄瓜的可遗传变异奠 定基础 null 材料与方法 nullnullnull 试验材料 砧木选用 亮砧一号 南瓜 系南瓜一代杂 种 由中国农业科学院蔬菜花卉研究所刘宜生研 究员提供 接穗为 郑黄 nullnullnullnull 黄瓜 系黄瓜高代 自交系 由郑州市蔬菜研究所提供 采用靠接法 进行嫁接 嫁接黄瓜当代标记为 nullnull 共有 nullnull 株 于 nullnullnullnull 年 null 月至 null 月在河南科技学院南瓜育种 试验基地进行嫁接黄瓜的单株自交留种 成功采 收 null 个单株自交黄瓜果实并收取种子 nullnull 单株 自交获得的自交一代标记为 nullnull 每个单株自交黄 瓜果实的种子成为一个株系 共有 null 个株系 分别 标记为 nullnull nullnull nullnull 株 nullnull nullnull nullnull 株 nullnull nullnull nullnull nullnull 山 东 农 业 科 学 第 nullnull 卷 株 nullnull nullnull nullnull 株 nullnull nullnull nullnull 株 nullnull nullnull nullnull 株 nullnullnullnull nullnull 株 nullnullnullnull nullnull 株 nullnullnullnull 年 null 月至 null 月在河南省新乡市牧野区朱庄屯村黄瓜生产塑料 大棚内进行嫁接黄瓜自交一代的生产试验 以 nullnull 的 null 个株系作为 null 个重复 并种植黄瓜自交系 郑 黄 nullnullnullnull 作为对照 标记为 nullnull nullnull 株 nullnullnull 试验方法 nullnullnullnullnull 植株性状的调查 nullnull 和 nullnull 采取穴盘育 苗 幼苗一叶一心时移栽 田间种植采取高畦双行 栽培 行距 nullnullnull nullnull 株距 nullnull nullnull 单主蔓整枝 每行 定植 nullnull 株 定植后第 nullnull 天时 在每行选取靠近 塑料大棚中间相同位置的植株进行性状调查 利 用游标卡尺及卷尺测量第二雌花节位处叶片长 叶片宽 叶柄长 叶柄粗及节间长和茎粗 第二雌 花着生节位处以上相邻节间的长度 节间中部的 粗度 用卷尺测量主蔓茎尖至子叶着生处的长 度作为株高 调查主蔓上自子叶着生位置至出现 第二雌花所在的节位数作为第二雌花节位数 调 查当日每株黄瓜显现的雌花总数作为雌花数 nullnullnullnullnull 黄瓜果实相关性状的调查 在黄瓜果实 商品采收期 nullnull 每个株系和 nullnull 分别选取 null 个果 实 调查果实相关性状 包括果实纵径 果实横径 果形指数 果把长 果肉厚 单果重 单株产量 果 实纵径为瓜梗基部至瓜顶的长度 果实横径为距 瓜顶 nullnullnull 处的果实直径 果形指数为纵径 null横径 果把长为果实种腔底部至瓜梗基部的长度 果肉 厚为果实距瓜顶 nullnullnull 处横切面显示的种腔外缘到 果皮的最短距离 nullnullnullnullnull 种子相关性状的调查 将自交留种收获 的黄瓜种子清洗 晾晒 待完全干燥后 每个株系 选取 null 个单瓜的种子 每个单瓜选取 null 个种子 用 游标卡尺测量种子的长度 宽度 厚度 计算种形 指数 种子长度 null种子宽度 并用 nullnullnullnullnull null 电子天 平称取 nullnull 粒种子的质量 换算百粒重 nullnullnull 数据统计分析 试验数据在 nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnull 中进行预处理 在 nullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull 上进行变异系数统计与 单因素方差分析 采用邓肯氏 nullnullnullnullnullnull null 新复极 差法进行多重比较 null 结果与分析 nullnullnull 嫁接黄瓜自交一代植物学性状变异分析 从表 null 可见 在所调查的 nullnull 个植物学性状 中 nullnull的变异系数介于 nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull之间 nullnull 表 null 嫁接黄瓜自交一代和黄瓜自交系植物学性状的变异系数 性状 最大值 nullnull nullnull 最小值 nullnull nullnull 平均值 nullnull nullnull 标准差 nullnull nullnull 变异系数 null nullnull nullnull 叶片长 nullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull 叶片宽 nullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull 叶柄长 nullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnull 叶柄粗 nullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull 节间长 nullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnull 茎粗 nullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull 株高 null nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull 第二雌花节位数 nullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnull 雌花数 nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnull 果实纵径