不同基因型百合花丝组织培养研究.pdf

北京农学院学报 nullnullnullnullnull nullnull null nullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull null nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull null nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull 收稿日期 nullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnull 基金项目 北京农学院大学生科研训练项目资助 nullnullnullnullnull nullnullnull nullnull 第一作者 哈丽则热姆 赛达合买提 本科生 null nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnull 通信作者 王文和 教授 主要从事植物生殖生物学和植物资源学研究 nullnullnull nullnullnullnullnullnull null nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnull 不同基因型百合花丝组织培养研究 哈丽则热姆 赛达合买提 王 null 聪 吕彦杰 赵祥云 何祥凤 王文和 null 北京农学院园林学院 北京 nullnullnullnullnullnull 摘 null 要 目的 以不同基因型百合花丝为外植体进行组织培养 研究培养基的适用性及花丝不同部位组织培养 的难易程度 方法 利用组织培养技术对花丝进行诱导扩繁 结果 试验所用培养基适合不同基因型百合 白特里 昂菲特 和 文雅王子 和 白天堂 及亚洲百合新品系的优良单株 nullnull 花丝均能诱导分化出不定 芽 对于大花卷丹花丝可诱导得到愈伤组织 属于不同基因型的材料其花丝组培难易程度存在差异 诱导分化 率从高到低依次为 白特里 昂菲特 和 文雅王子 和 白天堂 和亚洲百合新品系nullnull及大花卷丹 以花丝 不同部位为外植体 诱导分化率存在差异 花丝基部 null 花丝中部 null 花丝顶部 结论 培养基 nullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnull糖nullnullnull nullnull琼脂nullnull null 适用于以不同基因型百合的花丝为外植体诱导愈伤或进一步 形成不定芽 而且尤以花丝基部诱导分化率最高 该研究结果为在不损伤珍贵的优良单株和野生百合资源的前 提下 通过花丝诱导进行组培扩繁 为进一步选育新品种和保存资源探索新途径 关键词 百合 基因型 花丝 组织培养 中图分类号 nullnull nullnullnullnull 文章编号 nullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull文献标志码 nullnull nullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull null nullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull null nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull null nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull null nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull 百合 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 为百合科百合属多年生球 根花卉 因花朵硕大 花色艳丽 成为世界上重要的 nullnullnull 北 null 京 null 农 null 学 null 院 null 学 null 报 第 nullnull 卷 切花之一 在园林绿化 食用 药用等方面 同样具 有很高的观赏价值 食用价值和经济价值 null nullnull 由于 百合以营养繁殖为主 极易遭受病毒侵染并积累病 毒 出现种质退化现象 严重影响百合的产量和品 质 并且百合的传统繁殖方式繁殖效率低 所需周 期长严重限制相关产业的经济效益 目前 百合组织培养技术主要以鳞茎鳞片为外 植体 但是存在污染率较高 易携带病毒等问题 null 百合组织培养过程中 最大的障碍之一就是污染 null 利用花丝诱导组织培养可以有效解决这个问题 null 因为花蕾表面容易消毒 里面的花丝干净 污染率 低 一朵花 null 个花丝 每个花丝至少可切成 null 段 一 株百合 nullnullnull 个花蕾 外植体的数量较大 花丝诱导 出的无菌苗可脱除某些病毒 带毒率降低 null 切取花 蕾不影响百合生长 对少量宝贵资源的保存及优良 杂交单株的扩繁是极好的办法 利用花丝诱导组 织培养具有很重要的现实意义 该试验以 白特里 昂菲特 nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnull 文 雅 王 子 nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull 白天堂 nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 亚 洲百合新品系 nullnull 和大花卷丹 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 花丝为外植体 利用北京农学 院百合研究课题组多年研究百合组织培养得到的 培养基配方对这 null 种材料进行诱导 验证该培养基 的适用性 探索不同基因型百合不定芽诱导率 以 期在不损伤珍贵的优良单株和野生百合资源的前 提下 通过花丝诱导进行组培扩繁 为进一步选育 新品种和保存资源探索新途径 nullnull 材料与方法 nullnullnull 试验材料 试验材料为 白特里 昂菲特 和 文雅王子 和 白天堂 和亚洲百合新品系 nullnull 及大花卷丹 详 细信息见表 null null 种材料均种植于北京农学院园林 植物资源圃 选用长势良好 取开放前 nullnull 的花蕾若 干 作为外植体进行诱导分化研究观察 表null null 百合材料 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 百合材料nullnullnull null 所属品系nullnullnullnull 来源nullnullnull nullnullnull 国家nullnullnullnullnullnull null 白特里 昂菲特 nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull 引进 荷兰 文雅王子 nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull 北京农学院百合研究课题组自育 中国 白天堂 nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull null 引进 荷兰 亚洲百合新品系nullnull null 北京农学院百合研究课题组自育 中国 大花卷丹nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnull 辽宁清源 中国 nullnullnull 试验方法 nullnullnullnull 试验设计 null 使用单因素随机区组设计 将 每个花蕾的花丝分为花丝顶部 花丝中部 花丝基 部三段 每部分取 nullnullnullnullnull 作为外植体接种 每瓶 接种 null 段花丝 每种百合材料接种 nullnull 瓶 nullnullnullnull 材料处理 null 摘取不同的 null 种百合未开放花 蕾 用流水冲洗 nullnullnullnull 用吸水纸吸干水分 将处理 好的花蕾放在超净工作台进行操作 nullnullnull 乙醇消毒 nullnullnull 用无菌镊子夹取花蕾在酒精灯外焰快速过火 nullnullnullnullnull 花蕾表面乙醇燃烧完即可 nullnullnullnull 花丝诱导 null 在超净工作台中用无菌的镊子 和手术刀拨开外表花瓣 取出里面的雄蕊 摘除花 药部分 剩余的花丝部分平均分成花丝顶部 花丝 中部 花丝基部三段 分别接入培养基 nullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull 糖 nullnullnull nullnull 琼脂 nullnull null 中 花丝段平放 用镊子头轻轻按压花丝 使两端 切口一半嵌入固体培养基中 nullnullnullnull 培养与观察 null 将接种好的外植体放置在室 温 nullnullnullnull null 光照强度 nullnullnullnullnullnullnull 每日光照 nullnullnull 的 培养室 每隔 nullnull 观察外植体生长情况 分别统计诱 导出愈伤组织 分化出不定芽和污染褐化的外植体 数量 诱导愈伤率 null 诱导出愈伤组织的外植体数 未发生污染的接种外植体数 nullnullnullnullnull 不定芽分化率 null 产生不定芽的外植体数 未 发生污染的接种外植体数 nullnullnullnullnull nullnull 结果与分析 nullnullnull 不同基因型花丝诱导愈伤组织及不定芽分化 的差异 不同基因型花丝诱导愈伤组织及不定芽分化 的差异见表 null 以花丝为外植体进行组织培养 探 讨培养基的适用性及不同基因型花丝诱导愈伤组 织及不定芽分化差异的难易程度 所用的培养基 配方是北京农学院百合研究课题组多年百合组织 培养实践研究所得 并参考其他研究成果即对不同 品种及原生种百合的花器官进行组织培养 且成功 诱导分化出不定芽 null null nullnullnull 利用该培养基进行组织 nullnullnullnull 年第 null 期 哈丽则热姆 赛达合买提 等 不同基因型百合花丝组织培养研究 nullnullnull 培养 null 个百合新品种 品系 均能成功诱导分化出 不定芽 说明该配方对不同基因型的百合花丝诱导 具有普遍适用性 有生产实践应用的可能 不同基因型百合诱导得到愈伤组织所用的时 间各不相同 白特里 昂菲特 诱导愈伤率最高 为 nullnullnullnullnullnull 文雅王子 和 白天堂 相接近分别为 nullnullnullnullnull nullnullnullnullnull 亚洲百合新品系 nullnull 诱导愈伤率 为 nullnullnullnull 而大花卷丹最低为 nullnullnullnullnull 白特里 昂菲特 在接种 nullnullnull 后 花丝切口处颜色开始发生 变化切口膨大 培养 nullnullnull 后 切口处出现颗粒状愈 伤组织 培养 nullnullnull 后 愈伤组织逐渐增多 文雅王 子 和 白天堂 在接种 nullnullnull 后 花丝切口处颜色开 始发生变化并且膨大 培养 nullnull 后 切口处出现愈 伤组织 亚洲百合新品系 nullnull 和大花卷丹 在接种 nullnullnull 后 切口处无明显变化 培养 nullnullnull 后 切口处出 现少量颗粒状愈伤组织 不同基因型百合分化成不定芽所用的时间和 分化率存在较大差异 白特里 昂菲特 诱导分 化率最高为 nullnullnullnullnullnull 文雅王子 和 白天堂 相接 近分别为 nullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnull 亚洲百合新品系 nullnull 为 nullnullnullnull 大花卷丹为 nullnullnullnullnull 白特里 昂菲特 在 接种 nullnullnull 后 愈伤组织边缘出现少量不定芽 培养 nullnullnull 后 大量丛生芽长出 文雅王子 和 白天堂 在接种 nullnullnull 后 开始长出少量不定芽 培养 nullnullnull 后 丛生芽逐渐增多 亚洲百合新品系 nullnull 在接种 nullnullnull 后 有少数不定芽长出 部分出现污染和褐化现象 大花卷丹在培养 nullnullnull 后 大部分出现褐化现象没有 长出不定芽 该试验所用培养基对大多数基因型百合花丝 诱导分化均适用 但不同基因型在产生愈伤组织及 不定芽分化时存在差异 依次为 白特里 昂菲特 null 文雅王子 null 白天堂 null 亚洲百合新品系 nullnullnull 大 花卷丹 表null null 不同基因型百合花丝愈伤诱导率及分化率 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 百合 nullnullnullnull 品系 nullnullnullnull 接种数 nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 诱导愈伤率 null nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 诱导分化率 null nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull 白特里 昂菲特 nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnull 文雅王子 nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnull 白天堂 nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnull nullnullnullnull nullnullnullnullnull nullnullnullnull 亚洲百合新品系nullnull null nullnullnull null nullnullnullnull nullnullnull 大花卷丹nullnullnullnullnullnull nullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnullnull nullnullnull nullnullnullnull nullnullnullnull nullnullnull nullnullnull 花丝不同部位诱导愈伤组织及不定芽分化的 差